Koszula smokingowa, jak żadna inna, tworzy oprawę dla wyjątkowych chwil. Wesele, premiera, gala rozdania nagród – wszędzie tam klasyczny ubiór wieczorowy zrobi piorunujące wrażenie. W czym tkwi sekret koszuli do smokingu? Tu znajdziesz kompletną odpowiedź.
Dlaczego Daniel Craig tak dobrze wygląda w smokingu? Bo trzyma się kilku prostych zasad. I nawet jeśli je łamie, to w gruncie rzeczy pozostaje blisko klasycznych wzorców. Przypomnijmy sobie premierę filmu Nie czas umierać, gdzie wystąpił w różowej marynarce z welwetu. Choć kolor robił mocne wrażenie, to jednak krój był tradycyjny, podobnie jak wszystkie elementy zestawu black tie. Czarna mucha i koszula smokingowa to najważniejsze z nich.
Przeczytaj artykuł o czarnym smokingu
Moda ciągle się zmienia, ale formalny styl wieczorowy nie znosi kompromisów. Większość z nich to po prostu pomyłki, o których jak najszybciej chcielibyśmy zapomnieć. Dlatego, zamiast narażać się na rozczarowanie, lepiej zaufać klasyce. Wiele pokoleń krawców i projektantów pracowało nad tym, by osiągnąć formę tak doskonałą jak koszula do smokingu.
Jaka koszula do smokingu?
Zakładając wieczorowy zestaw black tie, mamy do wyboru dwa rodzaje koszul. Wszystkie oczywiście muszą być śnieżnobiałe i wykonane z naturalnych materiałów.
Pierwsza opcja to formalna koszula do muchy. Ten sam fason nosimy też z garniturem, chociażby ślubnym. Wyróżnia go to, że guziki ukryte są pod plisą. Z czego to wynika? Z tego, że w stylu formalnym raczej nie odsłania się zapięcia koszuli, ponieważ uchodzi to nieeleganckie. Kiedy nosimy krawat, to zakrywa on guziki, natomiast mucha nie spełnia tej funkcji. Stąd zmodyfikowana budowa koszuli przeznaczonej do noszenia z tym właśnie dodatkiem.
Druga opcja, jaką oferuje nam styl black tie, to koszula przeznaczona wyłącznie do smokingu. Zapinana się ją na guziki zwane jubilerskimi. Są na tyle ozdobne i niecodzienne, że ich eksponowanie należy do dobrego tonu – dlatego nie chowa się ich pod plisą. Koszula na guziki jubilerskie może przyjmować kilka wariantów, które różnią się szczegółami. Właśnie do nich teraz przejdziemy.
Klasyczna koszula do smokingu
Współczesna koszula smokingowa (podobnie jak smoking midnight blue) została wymyślona przez angielskiego króla Edwarda VIII, znanego też jako Książę Windsoru. Postanowił połączyć formalność koszuli frakowej z lekkością koszuli garniturowej. A ponieważ cieszył się sławą arbitra elegancji, jego pomysł szybko podchwycono.
Trzeba wyjaśnić, że zarówno do fraka, jak i smokingu noszono wtedy wykrochmalone koszule z piki, które były sztywne jak blacha. Książę, znany ze skłonności do deformalizowania ubioru, zaprojektował miękką i wygodną koszulę smokingową z kołnierzem wykładanym. Idealne materiały na taką koszulę to lekkie i oddychające bawełny takie jak popelina, batyst lub satyna.
Mój ulubiony kołnierzyk do koszuli smokingowej to spread, znany też jako włoski. Jego szeroko rozstawione wyłogi tworzą moim zdaniem świetną oprawę dla ręcznie wiązanej muchy. Równie poprawny jest jednak bardziej rozpowszechniony kent. Jeśli chcesz dowiedzieć się, jak dobierać kołnierzyk do kształtu twarzy i stylu, to przeczytaj poradnik na blogu Zack Roman.
Koszula do smokingu musi być śnieżnobiała. Niezależnie od tego, jak bardzo ktoś by Cię zachęcał do wyboru czerni albo koloru ecru, pozostań nieugięty. Kontrast białej koszuli z czarną marynarką wygląda po prostu najlepiej.
Koszula smokingowa z plisami
W koszuli do smokingu często występują pionowe plisy, zdobiące przód koszuli. Początkowo te fałdy były szerokie, ale od lat 40. XX wieku dominują wąskie fałdki.
Unikać należy wybujałych, poziomych fałdek z falbaną. Były modne w latach 60. i 70., ale nie mają wiele wspólnego z klasycznym stylem. Poza tym, że niekorzystnie poszerzają one sylwetkę, to jeszcze kojarzą się z modą damską. Wprawdzie w filmie W tajnej służbie Jej Królewskiej Mości taką koszulę nosił James Bond (w tej roli George Lazenby), ale, jak się okazuje, nawet jemu zdarzały się kontrowersyjne ubiory.
Trzeba jeszcze zaznaczyć, że formalna koszula musi być pozbawiona kieszeni na piersi. To element odpowiedni raczej dla mody biznesowej i casualowej.
Koszula smokingowa z bibem
Moim ulubionym uzupełnieniem zestawu black tie jest koszula z bibem, czyli usztywnionym przodem. Ten fason, nawiązujący do stylu white tie, zawdzięczamy londyńskim krawcom z lat 30. XX wieku. Wygląda wytwornie i ponadczasowo.
Bib wykonuje się z piki, zwanej też marcellą. To niemnąca się bawełniana tkanina o charakterystycznej strukturze. Przypomina powierzchnię piłeczki golfowej lub plastry miodu. W tym wariancie koszuli smokingowej także mankiety i kołnierz wykonuje się z piki.
Czy koszula frakowa pasuje do smokingu?
Jak zaznaczyłem wcześniej, kołnierzyk w koszuli do smokingu powinien być wykładany. Możemy go nazwać zwykłym, bo chodzi o standardowy fason, który każdy ma w szafie. Stosowanie kołnierzyka łamanego, na usztywnionej stójce jest niewskazane.
Niektórzy arbitrzy elegancji (jak Nicholas Antongiavanni czy Alan Flusser) twierdzą, że wspomniany kołnierzyk, zwany też frakowym, można nosić ze smokingiem. Zaznaczają jednak, że marynarka musi być jednorzędowa, z wyłogami w szpic, a towarzyszyć jej powinna kamizelka.
Pozwolę sobie mieć własne zdanie na ten temat – z przyczyn estetycznych. Kołnierz łamany odsłania czarne wiązanie muchy i nie jest to miłe dla oka. Takie zestawienie po prostu psuje harmonię zestawu.
Zwróćmy uwagę, że do fraka zawsze zakładamy białą muchę, której wiązanie nie kontrastuje nieestetycznie z kołnierzem na stójce. A black tie, jak nazwa wskazuje, wymaga czarnej muchy. Noszenie białej muchy do smokingu jest uważane za rażący błąd i nie wygląda na to, by coś w tej sprawie miało się zmienić. Nie polecam eksperymentów w tej kwestii, bo możemy zostać uznani za kogoś, kto popisuje się po prostu niewiedzą, a nie ciekawym gustem.
Czy koszula smokingowa pasuje do garnituru?
Koszuli smokingowej na guziki jubilerskie nie należy zakładać do garnituru. To po prostu inna bajka, inny stopień formalności. Do garnituru można oczywiście nosić koszulę z francuskimi mankietami, ale bez żadnych plis, pik i miejsc na guziczki z onyksu.
Spinki i guziki do koszuli smokingowej
Rękawy w koszuli do smokingu nie powinny być zapinane na zwykłe, fabryczne guziki, ale na spinki. Standardem jest makiet francuski, czyli podwójny. Niektórzy jednak wolą rękaw wykończony bez wywinięcia u dołu, który pochodzi od koszuli frakowej. Jest to rozwiązanie poprawne, ale rzadko spotykane, występujące głównie w koszulach na miarę.
Przód klasycznej koszuli smokingowej również zapinamy na specjalne spinki-guziki (po angielsku studs). Przeważnie mają okrągły kształt, choć czasem występują też zbliżone do kwadrata. Standardem jest czarny onyks w złotej lub srebrnej dekoracji.
Zdaniem niektórych guziki jubilerskie z masą perłową są odpowiednie raczej do koszuli frakowej, ale nie wszyscy się z tym zgadzają. Spinki z jasnymi łebkami nosili zarówno Sean Connery, jak i Pierce Brosnan oraz Daniel Craig (W filmach Doktor No, Jutro nie umiera nigdy i Quantum of Solace). Trzeba przyznać, że ich zestawy prezentowały się świetnie. Chyba więc nie ma o co kruszyć kopii.
Jeśli chodzi o liczbę guziczków, to nie należy przesadzać. Trzy lub cztery są wystarczające.
Guziki jubilerskie zwykle sprzedaje się w komplecie ze spinkami do mankietów. Jeśli jednak zdecydowałeś się nabyć je oddzielnie, to zadbaj o koordynację kolorów. Zarówno łebek, jak i metalowa otoczka guzików powinny współgrać ze spinkami do mankietów.
Powiedzmy to prosto i dobitnie. Nie zakładamy złotych guziczków-spinek do srebrnych spinek do mankietów. Jest to prosta zasada harmonii w doborze dodatków. Podobnie jest w zestawie garniturowym, gdzie należy zgrać ze sobą sprzączkę od paska i kopertę zegarka.
I jeszcze jedna rada. Jeśli końcówki mankietów koszuli są zaokrąglone, warto zaopatrzyć się w okrągłe spinki do mankietów. W męskiej elegancji diabeł tkwi właśnie w takich pozornie mało znaczących szczegółach.
Podsumowanie
Dobrze dopasowany smoking robi naprawdę wielkie wrażenie. Pamiętaj, by uzupełnić go o dodatki wysokiej klasy, zgodne z ponadczasowymi wzorcami. W takim zestawie na pewno będziesz z siebie dumny.
Zobacz kolekcję
Poznaj niuanse dress code’u
Czarny smoking. Na ślub i inne okazje
Smoking midnight blue. Ciemniejszy niż czerń
Frak a smoking. Czym się różnią?
Garnitur wieczorowy kontra smoking. Który wybrać?
James Bond – twardziel w białym smokingu
Artykuł bazuje częściowo na tekście z 2011 roku. Został zaktualizowany w 2022 roku. Przedstawione zasady są ponadczasowe.